Atık Barajları ve Toprak Kirliliği
Altın madenciliğinde siyanürlü proses atıkları ya doğrudan ya da kimyasal arıtma işleminden sonra atık barajlarında biriktirilirler. Atık barajlarında siyanürün doğal bozunması devam ederken, katı atıkların çökelmesi sonucu kazanılan suyun bir bölümü tekrar kullanılmak üzere tesise geri döndürülür. Atık barajlarının tasarım ve yapımında, tesisten çıkması beklenilen atıkların fiziksel kimyasal özelliklerinin belirlenmesinin yanında baraj alanının seçimi de önemlidir. Yer belirlemede, sahanın jeolojik ve hidrojeolojik özellikleri, topografya, iklim, ekoloji, işletme zorlukları ve ulaşılabilirlik gibi faktörlerle birlikte, yatırım tutarı, işletme ve kapatma maliyetleri de dikkate alınır.
Genel olarak atık barajları ulaşımı zor, yüksek eğimli, hakim rüzgarlara açık, hassas eko sisteme sahip, fay hattı üzerinde bulunan ve kaynak suları içeren sahalarda inşa edilmez.Atık barajı tasarımında alıcı ortama sıfır deşarj prensibinden yola çıkılarak liç tesisinin ömrü boyunca üreteceği atıkların tümünü depolayabilecek baraj hacmi belirlenir.
Altın madenciliğinde en büyük risk atık barajından yeraltı sularına olabilecek siyanürlü kirli su sızıntısıdır. Bu nedenle gerek atık barajının işletimi sırasında gerekse barajın kapatılmasından sonra yeraltı suları kirliliği tespit etmeye ve değerlendirmeye dönük iki ayrı programla izlenir. Bu amaçla her olası sızıntı yolundan su örneği almak için çapları 5-15 cm arasında değişen izleme kuyuları açılır. Mevcut rezervin işletilip tüketilmesinden sonra barajdan yayılması olası kirliliği önleme atık barajına estetik bir görünüm verme ve sahayı tekrar üretime kazandırmaya yönelik baraj kapatma işlemi yapılır.
ABECE ÇEVRE olarak, atık barajlarından kaynaklı toprak ve yeraltı suyu kirliliği tespiti ve izleme çalışmaları yürütmekteyiz.
Firmamız T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Türkiye ‘de ilk yetkilendirilmiş ve sahada aktif olarak tespit, temizleme çalışmaları yürütmüş bir firmadır.
Ülkemizde toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiş toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemek amacıyla 08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’de “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Yönetmelik Hakkında Bilgi; 08.06.2010 tarih ve 27605 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK gereğince Tablo 2’de yer alan faaliyetleri yürüten faaliyet sahiplerinden Faaliyet Ön Bilgi Formunu sunan ve şüpheli saha olarak tanımlanan veya tanımlanacak olan işletmeler, faaliyet alanlarındaki toprak ve yeraltı suyundan bir dizi analizler yaptıracak ve kirliliğin olup olmadığı araştırılacaktır. Kirliliğin tespit edilmesi halinde ivedilikle temizleme çalışmalarını başlatacaklardır.
Kaynak: Madencilik Bülteni Mayıs ’97 (Prof.Dr. Ümit ATALAY ODTÜ Maden Müh. Böl.)