Temizlenmiş istiridye kabukları ile bitki yetiştirilebilir mi? İstiridyeyi yedikten sonra, tabağa bir boş kabuk daha koyarken, bu kabuklar en son nereye giderler diye hiç düşündünüz mü? Herhalde cevabınız hayırdır. Yumuşakça kabuklarının her yıl, deniz ürünü yiyecekler endüstrisi tarafından katı atık depolama sahalarına ya da okyanusa atılmak suretiyle, çöp yığınlarına katkısı 7 milyon tondan fazladır. Araştırmacı James Morris bu işleyişi ”faydalı işlerde kullanılma potansiyeli olan biyo malzemelerin büyük israfı,” şeklinde ifade etmektedir.
O ve çalışma arkadaşlarının bu konuda harika bir önerileri mevcut. Bu öneri ile büyük ekolojik faydalar sağlamak mümkün olabilecek. Önerileri, zarar gören istiridye kayalıklarını onarmak için istiridye kabuklarından yararlanılması ya da tarım ve mühendislik uygulamalarında kullanılmak üzere kırılmaları. Her iki konu da az maliyet ve süre gerektiriyor.
Morris, ”Kabuk atıkların yeniden kullanılması, döner ekonomiye mükemmel bir örnek oluşturmaktadır, özellikle de kabuklar değerli biyo malzemelerdir,” diyor. “Sadece ilerleyen su kültürü endüstrisinde sürdürülebilirliği geliştirmekle kalmazlar, aynı zamanda kabuklu deniz ürünleri üreticilerine ve işleyicilerine ikincil ekonomik kazançlar da sağlayabilirler.”
Yumuşakça kabukları kalsiyum karbonat açısından zengindirler- kalsiyum karbonat kompozisyonlarının yaklaşık yüzde 95’ini oluşturmaktadır. Kabuklar, bilim insanlarına göre, zarar görmüş istiridye kayalıklarını onarmada mükemmel malzemelerdir.
İstiridye kayalıkları son yıllarda iklim değişiklikleri, aşırı toplama ve su kalitesinin düşmesi gibi nedenlerden dolayı büyük stres altında bulunmaktadır. Sağlıklı deniz ürünleri, zararlı alg patlamalarına yol açabilecek, ağır metalleri ve azot da dahil diğer kirleticileri emerler. Terkedilen kabukları ise diğer organizmalara ev sahipliği yapmaktadır. Bir kez yok edilirlerse, kabukların eko sisteme sağlayacağı kazançlar da ortadan kalkar. Yaşlı istiridye kabukları, istiridye larvalarının yayılabileceği mükemmel bir alan oluşturur. ”İstiridyeler için, kısmen, aşırı avlanma ve hastalık, mevcut yaşayan ve ölü kabukları azaltmaktadır ve dolayısıyla da gençlerin üzerine yayılabileceği alanlar da azalıyor,” diyor Morris.
Dünya’nın kalsiyum karbonatının çoğu kireçtaşı madenlerinden sağlanmaktadır, araştırmacılar bunu ”sürdürülebilir değil ve ekolojik olarak zararlı”, diye nitelendiriyorlar. İstiridye kabukları, kalsiyum kaynağı olarak, çimento malzemesi olan kireçtaşının yerini alabilir ve atık su ıslahında da kullanılabilirler. Kırılan kabuklar, kümeslere kalsiyum takviyesi olarak verilebilir ve tarımsal alanlara toprak asitliğini kontrol altında tutmak amacıyla atılabilirler.
Diğer atık ürünlerin aksine, yumuşakça kabukları arazi doldurmada kullanıldıkları takdirde doğada yok olmazlar ya da küresel ısınmaya katkıda bulunacak sera gazları açığa çıkarmazlar. Kaynak